Μακριά, στα όρια του ηλιακού μας συστήματος, 100 φορές μακρύτερα από την απόσταση της Γης από τον Ήλιο και δυόμιση φορές μακρύτερα από τον Πλούτωνα, ένα αντικείμενο συνεχίζει να ερευνά και να στέλνει τα σήματά του στον πλανήτη μας. Είναι ο Voyager 1, το ένα από τα δύο δίδυμα διαστημόπλοια της ΝASA, το πιο μακρινό αντικείμενο που έχει κατασκευάσει άνθρωπος.Είναι ακόμα ένα κεφάλαιο σε μια περιπέτεια που άρχισε 30 χρόνια πριν, με την εκτόξευση δύο διαστημοπλοίων που έμελλε να συγκλονίσουν τα παιδικά χρόνια πολλών σημερινών 30άρηδων.
Αντίθετα με αυτό που θα περίμενε κανείς, το Voyager 1 εκτοξεύτηκε μετά το Voyager 2: στις 5 Σεπτεμβρίου, δύο μόλις εβδομάδες μετά το μικρό του αδερφάκι που είχε ξεκινήσει το δικό του ταξίδι από τις 20 Αυγούστου.
Οι ρίζες του προγράμματος Voyager, βρίσκονται στο προγενέστερο πρόγραμμα Marriner - πράγματι, τα δυο Voyager θα είχαν ονομαστεί Marriner 11 & 12, αν δεν τα μετονόμαζαν οι πιο ρομαντικοί επιστήμονες. Τα Marriner καθώς και τα δύο γνωστά μας Voyager, ήταν μέρος μιας ακόμα μεγαλύτερης ιδέας, του λεγόμενου «Grand Tour», ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο το οποίο φιλοδοξούσε να στείλει από δύο διαστημόπλοια σε κάθε εξωτερικό πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος. Αν είχε πραγματοποιηθεί, τα Voyager θα ήταν 4, όλα τους πανομοιότυπα. (Φαντάζεστε να είχαμε τις ίδιες συγκινήσεις, διπλασιασμένες; )
Τα δύο δίδυμα διαστημόπλοια, έφυγαν για να προσεγγίσουν τους δυο μεγαλύτερους πλανήτες του συστήματός μας: το Δία και τον Κρόνο.
Προσέγγισαν τον πρώτο το 1979. Οι φωτογραφίες τους απεικόνιζαν με λεπτομέρειες το συναρπαστικό χαρακτηριστικό του μεγαλύτερου μας πλανήτη, την κόκκινη κηλίδα και αποκάλυψαν τρία νέα φεγγάρια του: την Αδράστεια, τη Μήτι και τη Θήβη. Αλλά και τα ήδη γνωστά φεγγάρια του πλανήτη, που πρώτα ήταν απλώς αινιγματικές κηλίδες στα τηλεσκόπια, έδιξαν μια πρώτη τους όψη: η Ιώ, ένα τοπίο ηφαιστίων, ο Γανυμήδης, ο μεγαλύτερος δορυφόρος που ξέρουμε κι η Ευρώπη, η πιο αινιγματική από όλες, σχεδόν σαν να μην έχει τοπογραφικά χαρακτηριστικά: «σαν κάποιος να τα σχεδίασε με μαρκαδόρο».
Κατά τη γνώμη μου, το πιο θεαματικό πέρασμα, ήταν αυτό του 1981, από τον πλανήτη Κρόνο. Θυμάμαι ακόμα τις φωτογραφίες που η NASA έστελνε καθημερινά στα ειδησεογραφικά πρακτορεία, εικόνες από το πιο φαντασμαγορικό χαρακτηριστικό του Κρόνου, και όχι μόνο. Μιλάω φυσικά για τους δακτυλίους του. Μέχρι τότε, οι εγκυκλοπαίδειες μιλούσαν για τρία δαχτυλίδια. Τώρα, φάνηκαν πάνω από 10,000 δαχτυλίδια, που, παρ' ότι αγκαλιάζανε τον πλανήτη, είχαν πάχος μόλις 100 μίλια.
Ο ενθουσιασμός των επιστημόνων φαίνεται πως ήταν τεράστιος, αφού, μετά το πέρασμά του από τον Κρόνο, αποφασίστηκε η συνέχιση της αποστολής του Voyager 2, το οποίο ήταν καλύτερα εξοπλισμένο, με κάμερες μεγαλύτερης ευκρίνειας. Ωστόσο, η παράταση αυτή κινδύνευσε προσωρινά, αφού, κάποια στιγμή, κι αφού το διαστημόπλοιο είχε ήδη φύγει, η κάμερά του μπλόκαρε: ο λόγος ήταν πως η υπερβολική χρήση (!), είχε αχρηστέψει προσωρινά το λιπαντικό της.
Το πρόβλημα ξεπεράστηκε ωστόσο, κι έτσι, ο Voyager 2 έφτασε στους δύο τελευταίους αέριους γίγαντες: τον Ουρανό και τον Ποσειδώνα. Ο Ουρανός βρέθηκε να είναι ένας ανοιχτός γαλαζοπράσινος πλανήτης, με δακτυλίους που μόλις φαίνονταν, σε τόσο μακρινή απόσταση από τον Ήλιο. Ένα από τα φεγγάρια του, η Μιράντα είναι από τα πιο παράξενα φεγγάρια του ηλιακού συστήματος: σαν ένα μωσαϊκό παλιού και νέου υλικού, με φαράγγια βάθους είκοσι χιλιομέτρων.
Από την άλλη, ο Ποσειδώνας, με το βαθυγάλανο χρώμα του, δικαίωσε το όνομά του, αυτό του θεού της θάλασσας. Το πιο εντυπωσιακό εύρημά του, μια «σκοτεινή κηλίδα», η οποία λέγεται πως δεν υπάρχει πια.
Δεδομένου πως ο Πλούτωνας δε θεωρείται πια πλανήτης, το πέρασμα του Voyager 2 από τον Ποσειδώνα σηματοδοτεί το σημείο στην ανθρώπινη ιστορία όπου όλοι οι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος έχουν επισκεφθεί από το λιγότερο ένα διαστημόπλοιο.
Τα δύο Voyager συνεχίζουν το μοναχικό τους ταξίδι στα πέρατα του ηλιακού μας συστήματος. Πλησιάζουν τη ζώνη της ηλιόπαυσης, το σημείο δηλαδή που αρχίζει να σταματά ή ένταση του ηλιακού ανέμου, ένα από τα όρια του ηλιακού μας συστήματος. Η ταχύτητά τους είναι πάνω από 3 φορές την απόσταση Γης-Ηλίου κάθε χρόνο. Δεν πηγαίνουν κάπου συγκεκριμένα. Το πρώτο, σε σαράντα χιλιάδες χρόνια θα πλησιάσει ένα άστρο του αστερισμού της Καμηλοπάρδαλης, ενώ το δεύτερο, σε 296,000 χρόνια, θα πλησιάσει το Σείριο.
Πιο πριν, ίσως να έχουν βρεθεί από κάποιους. Γήινους ή όχι. Για τη δεύτερη περίπτωση, φέρουν πάνω τους ένα δίσκο φτιαγμένο από χρυσό, ο οποίος περιέχει χαιρετισμούς από τον πλανήτη μας, μουσική και εικόνες. Και, φυσικά, οδηγίες για το πώς να παιχτεί ο δίσκος.Τα Voyager συνεχίζουν να στέλνουν σήματα. Τα καύσιμά τους έχουν λιγοστέψει, κάποια συστήματά τους έχουν τεθεί εκτός λειτουργείας, αλλά αυτά τα διαστημόπλοια που μας έχουν δώσει περισσότερες πληροφορίες από κάθε άλλη αποστολή, θα συνεχίσουν να εκτελούν το καθήκον τους όσο μπορούν: περίπου το 2020.
No comments:
Post a Comment